بی خوابی یا اختلال در خوابیدن : گام اول در درمان ، شناسایی نوع اختلال خواب
دراین مقاله از روان می خواهیم به یکی از مشکلات و اختلالات مهم و موثر حوزه سلامت روان یعنی اختلال خواب بپردازیم . اختلال خواب یکی از مشکلات عدیده حوزه سلامت روان است . اغلب ما حداقل چندین بار این جمله را گفته ایم و یا شنیده ایم که (( خوابم نمیاد یا خوابم نمیبره )) . این جملات به معنای وجود اختلال در روند خواب ما است . این اختلال باعث به وجود آمدن حس کسلی و بی رمقی در طول روزه شده و باعث کاهش میزان انرژی ما برای انجام کار های روزمره میشود . شما میتوانید با دریافت اطلاعاتی از قبیل انواع اختلالات خواب ، شروع به درمان این اختلال کرده و روند زندگی روزمره خود را بهبود ببخشید .
اختلال خواب
اختلالات خواب (یا اختلالات خواب و بیداری) شرایطی هستند که بر توانایی شما برای استراحت مورد نیاز بدن و حفظ بیداری تأثیر می گذارد. این اختلال که اغلب در دسته بندی اختلالات سلامت روان گنجانده میشود شامل مشکلاتی در کیفیت، زمان و میزان خواب است که منجر به پریشانی در طول روز و اختلال در عملکرد می شود. یا به عبارتی میتوان اینگونه تعریف کرد :
. چقدر خوب می خوابید (کیفیت).
. زمانی که به خواب می روید و می توانید بخوابید (زمان بندی).
. میزان خواب و بیداری شما (مقدار یا مدت)
. هر کسی ممکن است هر از گاهی مشکلاتی را در خواب تجربه کند. اما ممکن است اختلال خواب داشته باشید اگر:
. شما به طور منظم در خواب مشکل دارید.
. در طول روز احساس خستگی می کنید حتی اگر شب قبل حداقل هفت ساعت خوابیده باشید.
. انجام فعالیت های منظم روزانه دشوار می شود.
مشکلات خواب با مشکلات جسمی و عاطفی مرتبط است. مشکلات خواب هم می تواند به شرایط سلامت روان کمک کند یا آن را تشدید کند و هم می تواند نشانه ای از سایر شرایط سلامت روان مانند افسردگی، اضطراب یا اختلالات شناختی باشد. حدود یک سوم بزرگسالان علائم بی خوابی را گزارش می کنند و 6 تا 10 درصد معیارهای اختلال بی خوابی را دارند. انواع مختلفی از اختلالات خواب و بیداری وجود دارد که بی خوابی شایع ترین آنهاست. سایر اختلالات خواب و بیداری شامل آپنه انسدادی خواب، پاراسومنیا، نارکولپسی(خوابتازش) و سندرم پای بی قرار است.
علائم و نشانه های اختلال خواب
دانش و درک ما از سلامت خواب که زیر شاخه ای از سلامت روان است در چهار دهه گذشته تکامل یافته است. بیش از 100 اختلال خواب شناسایی شده است و طبقه بندی های امروزی از روش های پیچیده ای برای دسته بندی این اختلالات بر اساس علل، علائم، اثرات فیزیولوژیکی و روانی و سایر معیارها استفاده می کنند. با این حال، بیشتر اختلالات خواب را می توان با یک یا چند مورد از علائم زیر مشخص کرد:
. در به خواب رفتن یا در حین خواب مشکل دارید
. برای شما سخت است که در طول روز بیدار بمانید
عدم تعادل در ریتم شبانه روزی شما وجود دارد که در برنامه خواب سالم اختلال ایجاد می کند . البته اختلالات خواب دارای علائم متفاوتی هستند که بعد از آشنایی با انواع مهم آنها میتوان آن ها را تشخیص داد .
انواع اختلالات خواب
بیخوابی
مشخصه بی خوابی (Insomnia) ، دشواری مداوم در به خواب رفتن یا ماندن در خواب با وجود تمایل به خواب و داشتن زمان کافی برای خواب است. افراد مبتلا به بی خوابی نیز در طول روز دچار خواب آلودگی می شوند و ممکن است در هنگام بیدار بودن در عملکردشان مشکل داشته باشند. بی خوابی مزمن زمانی تشخیص داده می شود که فرد حداقل سه بار در هفته به مدت حداقل سه ماه این علائم را داشته باشد. تا دو سوم بزرگسالان به طور دوره ای نوعی از بی خوابی را تجربه می کنند. بی خوابی با افزایش سن، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی بیشتر اتفاق می افتد. درمان، کمک های خواب و سایر روش ها می توانند علائم بی خوابی را کاهش داده یا برطرف کنند.
آپنه خواب یا احساس خفگی در خواب
آپنه خواب ( Sleep apnea ) یک اختلال تنفسی شایع مرتبط با خواب است که تنفس شبانه را مختل می کند. افراد مبتلا به این بیماری اغلب به شدت خروپف می کنند و ممکن است با خفگی یا نفس نفس زدن از خواب بیدار شوند. دو نوع آپنه خواب وجود دارد. آپنه انسدادی خواب زمانی اتفاق میافتد که بافتهای دهان و گلو شل میشوند و اغلب راه هوایی فوقانی را مسدود میکنند. یکی دیگر هم آپنه خواب مرکزی است . این آپنه زمانی رخ می دهد که مغز به طور موقت ارسال سیگنال به عضلات کنترل کننده تنفس را متوقف می کند. آپنه انسدادی خواب حداقل 10 درصد جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می دهد، اما بسیاری از موارد تشخیص داده نمی شوند.افراد مبتلا به آپنه خواب اغلب دچار خواب آلودگی و خستگی در طول روز و همچنین سردرد صبحگاهی و خشکی دهان می شوند . گزینه های درمانی آپنه خواب مانند درمان CPAP و در برخی موارد جراحی است.
حمله خواب یا خواب تازش
خواب تازش (Narcolepsy) یک اختلال خواب است که باعث می شود افراد با وجود خواب کافی در طول روز احساس خستگی مفرط کنند و حتی از لحاظ روحی روانی دچار مشکل شوند. این می تواند منجر به میل سرکوب ناپذیر به خواب شود که به "حملات خواب" که معمولاً برای چند دقیقه طول می کشد به اوج خود می رسد. این حملات خواب و سایر علائم خواب تازش ناشی از اختلال در توانایی مغز برای تنظیم چرخه خواب و بیداری است. حملات خواب تقریباً یک نفر از هر 2000 نفر را در جامعه آماری تحت تأثیر قرار می دهد. حملات خواب میتواند با کاتاپلکسی (نوعی بیماری است که شخص به هنگام حالات هیجانی قوی یا خنده و گریه شدید اختیار عضلانی بخشهایی از بدن خود را از دست میدهد و به زمین میافتد، اما همچنان بههوش است) همراه باشد .افراد مبتلا به حمله خواب در معرض خطر بالایی برای تصادف یا آسیب هستند، اما درمان با دارو و تغییر سبک زندگی می تواند کمک کننده باشد.
سندرم پاهای بی قرار
سندرم پاهای بی قرار (Restless Legs Syndrome) یکی دیگر از اختلالات خوابی می باشد . افراد مبتلا به سندرم پاهای بیقرار (RLS) احساس گزگز یا خزیدن را تجربه می کنند که باعث ایجاد میل مقاومت ناپذیری برای حرکت دادن پاهایشان می شود. احساسات و میل به حرکت هنگام نشستن یا دراز کشیدن بدتر می شود و خوابیدن را دشوار می کند. RLS با بارداری، بیماری پارکینسون، کمبود آهن و سایر عوامل مرتبط است، اما علت اکثر موارد RLS ناشناخته است. تا 15٪ از افراد مبتلا به RLS هستند، اما تنها حدود 2٪ تا 3٪ علائم قابل توجهی را تجربه می کنند.علائم RLS نه تنها با استراحت ایجاد می شود، بلکه ممکن است با مصرف کافئین و استفاده از برخی داروها بدتر شود.عادات خواب سالم، تغییرات رژیم غذایی، ورزش، دستگاه های پزشکی و داروها استراتژی های درمانی موثر برای RLS هستند.
پاراسومنیا
پاراسومنیا(Parasomnias) گروهی از رفتارهای خواب غیرعادی است که می تواند قبل از به خواب رفتن، در حین خواب یا در انتقال بین خواب و بیداری رخ دهد. پاراسومنیا در کودکان شایع است، اما بزرگسالان را نیز درگیر می کند. آنها شامل راه رفتن در خواب، دیدن کابوس، شب ادراری، وحشت شبانه و موارد منحصر به فرد دیگری مانند سندرم انفجار سر هستند.پاراسومنیا در 20 درصد از کودکان رخ می دهد.مدیریت پاراسومنیا معمولاً شامل حفظ ایمنی فرد و افراد هم بستر از جمله همسر و ترویج خواب سالم کافی است.
خواب آلودگی بیش از حد
خواب آلودگی بیش از حد(Excessive daytime sleepiness) یکی انواع اختلالات خوابی است .احساس خواب آلودگی بعد از یک شب کم خوابی طبیعی است. اما خوابآلودگی بیش از حد در طول روز (EDS) یک اصطلاح پزشکی است که به حالت گیجی شدید که تقریباً هر روز برای حداقل سه ماه رخ میدهد، توصیف میکند. EDS بیدار ماندن در طول روز را دشوار یا غیرممکن می کند. طیف وسیعی از شرایط پزشکی و روان شناختی می تواند منجر به EDS شود، از جمله آپنه خواب، نارکولپسی، کم کاری تیروئید، درد مزمن، اختلالات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب . اعتقاد بر این است که EDS در 25٪ از جمعیت رخ می دهد.EDS به خودی خود یک اختلال خواب نیست، بلکه نشانه بسیاری از اختلالات خواب و سایر شرایط سلامتی است.برای تعیین علت EDS، پزشک ممکن است یک مطالعه خواب یا آزمایشات دیگر را توصیه کند.
خواب خوب و کافی
خواب خوب و کافی دارای ویژگی های متعددی است که به چند مورد از آن اشاره می کنیم . یک خواب بهتر عبارتند از:
. مدت زمان خواب کافی به معنای تعداد ساعت مطلوب برای هر فرد است. بر اساس راهنمای سلامت، بزرگسالان نیاز به حدود 7-9 ساعت خواب در شب دارند.
. خواب عمیق و با کیفیت، به معنای پرهیز از بیداریهای مکرر و استراحت عمیق تر است. فازهای مختلف خواب از جمله REM و non-REM برای بازسازی بدن و ذهن اهمیت دارند.
. خوابی باید بیشتر از شب به شب تغییر نکند و بدون اختلال به طور مداوم ادامه یابد. خواب بدون حرکتهای بیشتر در شب، به عنوان نشانهای از خواب عمیق و ثابت.
. محیط خواب باید آرام و تاریک با دمای مناسب باشد. استفاده از تجهیزات الکترونیکی قبل از خواب اجتناب شود.
. منظم بودن ساعت خواب و رعایت یک الگوی خواب منظم و بر اساس ساعتهای ثابت به حفظ سلامت خواب کمک میکند.
استفاده از مواد محرک مانند الکل و قهوه در ساعات شب تأثیر منفی بر کیفیت خواب میگذارد. توجه به این ویژگیها و ایجاد عادات سالم خواب میتواند به بهبود کیفیت زندگی و حفظ سلامت کلی فرد کمک کند. شما میتوانید از مطالب دیگر سایت نیز در این باره استفاده نمایید .
. علل افزایش خواب روزانه و راههای مدیریت و پیشگیری از آن
. اختلال یا بیماری در سلامت روان با راهکار ها و درمان
روان همراهی در مسیر بهبود اختلال خواب
روان به عنوان یک پلتفرم در حوزه سلامت روان همواره در کوشش است تا با بهره گیری از جدید ترین یافته های علمی و متد های مراقبتی به بهبود وضعیت سلامت روان افراد کمک کند . اختلالات خواب هم بخشی از مشکلات و اختلال های سلامت روان است و ازین رو پلتفرم روان به این اختلال هم توجه ویژه کرده و قدم های موثری برداشته است . برای مثال شما میتوانید با استفاده از اپلیکیشن روان ، عادات خود را ارزیابی کرده تا بدانید کدام یک از اختلالات خواب در شما وجود دارد یا همچنین می توانید با مراجعه به بخش های موسیقی های آرامش بخش ، مدیتیشن و خواندن مطالب مفید در مورد اختلال خواب ؛ خواب آرامی را برای خود رقم بزنید .
کلام پایانی
خواب برای سلامت، رفاه و ایمنی کلی افراد ضروری است و گزینه های زیادی برای بیماران وجود دارد که مراقبت های خواب را ایمن دریافت کنند. افراد باید تأخیر در مراقبت از اختلالات خواب خودداری کنند، زیرا در صورت نادیده گرفتن یا درمان نشدن میتواند منجر به مشکلات سلامت جدیتر شود . هنگامی که اختلالات خواب درمان نشود، می تواند منجر به پیامدهای منفی برای سلامتی و افزایش خطرات پزشکی و ایمنی، مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت، سکته مغزی، افسردگی و حتی حوادث ترافیکی مرتبط با رانندگی خواب آلودگی شود. با این حال، درمانهای مؤثر از جمله مدیریت خواب که امروزه با استفاده از ابزار های دیجیتال و تحلیل آنها میتوانند با بازگرداندن خواب سالم، بهبود هوشیاری و تمرکز در طول روز، افزایش انرژی بدنی و تقویت خلق و خوی، به بهبود کیفیت زندگی خود کمک کنند.
این مطلب فقط جنبهی آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیههای این مطلب حتما با یک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیهی رفع مسؤولیت"روان" را در بخش قوانین و مقررات بخوانید.
منابع : aasm ، my.clevelandclinic ، psychiatry ، sleepfoundation
26 نظر
Mariaindus
4 ماه قبلRaymondskids
2 ماه قبلMike Andrews
2 ماه قبلMike Flannagan
2 ماه قبلZiVQYwDeu
2 ماه قبلZiVQYwDeu
2 ماه قبلZiVQYwDeu
2 ماه قبلPillsvon
2 ماه قبلMike Archibald
2 ماه قبلMike Johnson
1 ماه قبلMike Wainwright
1 ماه قبلMike Reynolds
1 ماه قبلMike Hodges
1 ماه قبلMike Wilson
3 هفته قبلMike Austin
3 هفته قبلtaOITLsGvxiyMhV
2 هفته قبلtaOITLsGvxiyMhV
2 هفته قبلtaOITLsGvxiyMhV
2 هفته قبلppu-pro_Cek
2 هفته قبلMike Moore
2 هفته قبلMike WifKinson
2 هفته قبلMike Duncan
2 هفته قبلWlSLOhkTZsAmFU
2 هفته قبلWlSLOhkTZsAmFU
2 هفته قبلWlSLOhkTZsAmFU
2 هفته قبلMike Foster
1 روز قبل